III Seminarium „Śląsk bez granic”
- Kategoria: Seminarium Świeradów 2019
Nigdzie w Europie nie rodzi się tylu znakomitych ludzi, co na Śląsku.
Philipp Melanchton
Subregiony Śląska – wspólnota terytorialna i duchowa na mapie Europy
Hotel SUDETIA – Sudeckie Centrum Prozdrowotne oraz Dom Pracy Twórczej
Świeradów Zdrój, 14–16 czerwca 2019
Z bogatej, popularno-naukowej tematyki międzynarodowego III Seminarium zamieszczamy na naszych stronach dwa wykłady związane ze Śląskiem Cieszyńskim, w których występują liczne akcenty ewangelickie, w powiązaniu z samoidentyfikacją i kształtowaniem się polskiej tożsamości narodowej – Jana Puczka i Józefa Szymeczka.
Specyfika autopostrzegania i kształtowania się tożsamości narodowej na Śląsku Cieszyńskim w II połowie XIX i początkiem XX wieku
- Kategoria: Seminarium Świeradów 2019
Autor: Jan Puczek
Procesy autopostrzegania i zachodzących w nich zmian mogą być związane z przynależnością do określonej klasy społecznej, religii, języka, kultury, a w dalszym ich przebiegu – również z kształtowaniem się tożsamości narodowej, a także tożsamości narodowo-politycznej. Dla celów niniejszego wystąpienia tożsamość narodową będziemy rozumieli jako tożsamość grupy etnicznej, którą łączy wspólny język oraz kultura materialna i duchowa, pomijając inną definicję tego pojęcia, ujmującą bardziej stronę prawną, jako „wszyscy obywatele”. W naszym wystąpieniu skupimy się przede wszystkim na stronie językowej, jako najważniejszej w autopostrzeganiu i kształtowaniu się tożsamości narodowej. Procesy autopostrzegania obserwowane są bardziej na pograniczach państw i związanych z nimi, spornymi politycznie terytoriami. Szczególnym przykładem może tu być w ostatnich ponad 150 latach Śląsk Cieszyński, w przeszłości Księstwo Cieszyńskie.
Olza jako śląski Jordan w twórczości Jana Kubisza
- Kategoria: Seminarium Świeradów 2019
Autor: Józef Szymeczek
25 marca 2019 minęła 90 rocznica śmierci nauczyciela, działacza narodowego, pisarza i poety śląskiego Jana Kubisza (1848-1929). Dzieło poetyckie Kubisza nie jest zbyt obszerne, tworzy go kilka małych tomików prostych wierszy. Za swego życia nie był uznawany za wielkiego poetę narodowego. Czytelnicy i słuchacze nie podniecali się walorami artystycznymi czy wykwintnymi figurami poetyckimi jego wierszy. Chwalili je za ich prostotę i za zawartą w nich wiarę w Boga i w dobroć człowieka. Wiersze były często odczytywane na wieczorkach i zabawach narodowych, budując sławę poecie. Dwa najpopularniejsze z nich (Ojcowski dom i Płyniesz Olzo) zyskały później melodie i stały się popularnymi pieśniami. Obie pieśni szybko przyswoił sobie lud śląski – tę drugą Nad Olzą (Płyniesz Olzo) w sposób szczególny.
Zapraszamy do Łodzi na XXIII Forum Ewangelickie
- Kategoria: Ważne wydarzenia
Polskie Towarzystwo Ewangelickie Oddział w Łodzi zaprasza do udziału w XXIII Forum Ewangelickim, organizowanym pod przewodnim tytułem „Szczyro prowda protestantów a fake-newsy i internet”, zaplanowanym na 27-29 września 2019 r.
Serenitas animi – o pewnej właściwości myślenia osób starszych
- Kategoria: Chwila zadumy
Autor: Joanna Nawrocka
Dziękuję mojej siostrze Eli Nawrockiej za cierpliwe korekty i trafne wskazówki, a pani Marcie Borońskiej za pomoc w zbieraniu danych.
Pojęcie hilaritas et serenitas animi, którym w pełnej wersji posługują się osoby profesjonalnie zajmujące się historią idei filozoficznych, najczęściej jest używane jako serenitas animi. Ma długą tradycję literacką i filozoficzną. Opisuje szczególny stan umysłu dostępny osobom dojrzałym, które nie tyle spoglądają na świat z punktu możliwości przekształcania i zmieniania go, lecz rozumiejącą refleksją uchwytują związki między wydarzeniami i ich wzajemne wpływy.
Ewangelicy w walce o niepodległość Polski. Przebudzenie świadomości narodowej w II połowie XIX wieku na Śląsku Cieszyńskim.
- Kategoria: XXII FE Wisła 2018
Autor: dr Łukasz Barański
Patriotyczne postawy polskich ewangelików wyrażone w wielu zachowanych dokumentach i potwierdzane czynem, niejednokrotnie zbrojnym, nie były wyrazem nagłego i spontanicznego zrywu narodowego związanego z wybuchem I wojny światowej. Na Śląsku Cieszyńskim postawy te były wyrazem świadomości narodowej rozbudzonej, a następnie kształtującej się w procesie trwającym od połowy XIX wieku.
Smak wolności
- Kategoria: Chwila zadumy
Autor: Karol Cieślar
Artykuł ukazał się w kalendarzu Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania w Republice Czeskiej (Evangelický kalendář / Kalendarz Ewangelicki, Czeski Cieszyn 2019)
Dzisiaj jest 17 listopada 2018 roku, od rana zadaję sobie pytanie: Czy jestem wolnym człowiekiem, jak przeżyłem ubiegłych dwadzieścia dziewięć lat wolności w naszym kraju? Co to jest wolność? Czy to tylko brak przymusu, możliwość działania zgodnie z własną wolą, możliwość wyboru? Wolność od prześladowań, strachu, głodu… i wolność do podejmowania własnych decyzji w życiu?
Nowatorstwo szkół protestanckich w okresie Reformacji – XVI-XVII w.
- Kategoria: Świecka codzienność
Autor: Joanna Lubecka, Kraków
Wykład na V Forum Ewangelickim, Wisła-Jawornik, 4-6 IX 1998 r.
Forum Ewangelickie, Zbiór referatów i głosów w dyskusji, Cieszyn 1998 r.
Twierdzenie, że Reformacja i związany z nią nierozdzielnie humanizm były wielkim przełomem jeśli chodzi o oświatę, i to w zakresie metod, programów, a przede wszystkim powszechności nauczania można by uznać za truizm powszechnie w świadomości ugruntowany. Dlaczego tak było i w czym się to przejawia jest celem mojego referatu.
O kształceniu śląskich ewangeliczek
- Kategoria: XXII FE Wisła 2018
Autor: Grażyna Kubica
Reformacyjna idea powszechnej edukacji i jej realizacja na Śląsku Cieszyńskim, czyli o kształceniu śląskich ewangeliczek[1]
Znaczenie Reformatora w zaproponowaniu i realizacji idei powszechnej edukacji podkreśla brytyjski historyk Andrew Pettegree w znakomitej książce Marka Luter. Rok 1517, druk i początki Reformacji. Autor dowodzi tam, że „Wychowanie chrześcijańskie stało się dla Lutra dziełem życia”[2], a służyć temu miało stworzenie powszechnego systemu kształcenia, co było wówczas pomysłem nowatorskim i rewolucyjnym. Edukacja miała być powszechnie dostępna, choć nie zawsze była powszechnie pożądana, bo dokonywała się często wbrew woli rodziców, którzy nie chcieli zwalniać dzieci z pracy w domu, czy na gospodarstwie. Wcielenie w życie obowiązku szkolnego spoczywało na państwie i władzy lokalnej. Pettegree podkreśla, że Luter był pionierem edukacji kobiet, bo: "Jeżeli dzieło wychowania świadomych chrześcijan miało się powieść, to kwestia ta dotyczyła zarówno dziewcząt, jak i chłopców"[3].
Gminy ewangelickie w Simoradzu i Dębowcu
- Kategoria: Podróże w czasie i przestrzeni
Autor: Stanisław Kubicius
W połowie XIX w. ewangelicy na Śląsku Cieszyńskim zakładali wyznaniowe cmentarze i tworzyli własne szkoły. Były one utrzymywane przez gminy cmentarne i szkolne, rządzące się własnymi prawami. Tak było również w Dębowcu i Simoradzu – dwóch sąsiadujących ze sobą wioskach.
Dwie publikacje: Ewangelicka Gmina Szkolna i Cmentarna w Dębowcu oraz Społeczność ewangelicka w Simoradzu, choć powstałe w odstępie sześciu lat, tematycznie wiążą się ze sobą. Do ich napisania skłoniła mnie z jednej strony chęć przekazania nieznanych wydarzeń z nieodległej przeszłości, z drugiej – utrwalenia i ocalenia od zapomnienia niełatwych działań naszych poprzedników.
Towarzystwo Ewangelickie w Cieszynie – historia a potrzeby wznowienia jego działalności
- Kategoria: Świecka codzienność
Niniejszy referat został wygłoszony przez Jana Puczka na zebraniu informacyjnym w dniu 20 VI 1991 r. po nabożeństwie na zakończenie roku szkolnego. Obecnych było ponad 30 osób, w większości nauczycieli.
Zebranie założycielskie Towarzystwa Ewangelickiego odbyło się 28 VI 1991 r. Pierwsze walne zebranie członków odbyło się 9 XI 1991 r. Zebrania odbywały się w auli Starego Gimnazjum.
Strona 3 z 7