Forum Ewangelickie - Polacy ewangelicy: Adam Sikora (1846-1910) – wybitny społecznik, działacz narodowy i filantrop

: Kategoria: Polacy ewangelicy

Autor: Władysława Magiera

Urodził się za Olzą, w Żukowie Górnym w 1846 r. Ukończył gimnazjum w Cieszynie i pracował jako księgarz. Po założeniu w 1873 r. Towarzystwa Oszczędności i Zaliczek, został księgowym tej instytucji i pracował tam do końca życia. Była to pierwsza polska instytucja finansowa na terenie Śląska Cieszyńskiego.

Towarzystwo Oszczędności i Zaliczek umożliwiało uzyskanie taniego kredytu rolnikom i rzemieślnikom, stając się jednocześnie ekonomicznym zapleczem coraz silniejszego polskiego ruchu narodowego. Pomagało w finansowaniu licznych towarzystw oświatowych i gospodarczych, całego szeregu spółek rolniczych, produkcyjnych, handlowych, wreszcie przedsiębiorstw prywatnych, które odgrywały później wybitną rolę społeczną. Szybko rosła liczba członków, a zasługi Adama Sikory na tym polu były nie do przecenienia. W 1875 r. został wybrany przez Walne Zgromadzenie członków do Zarządu Towarzystwa w Cieszynie. Został jednym z dyrektorów. Jego osobiste zalety: pracowitość, sumienność, pilność i obowiązkowość, przysporzyły spółdzielni sporo osiągnięć. Aktywnie działał również w towarzystwach narodowych: Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego i Polskim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”, Towarzystwie Domu Narodowego i Towarzystwie Pomocy Naukowych. W Czytelni Ludowej został wybrany na prezesa.

W „Dzienniku Cieszyńskim” po jego śmierci napisano: „Miłował gorąco swój lud i naród, swoją ziemię i ojczyznę, dla niej żył, o niej myślał pełen ofiarności i poświęcenia” (Dziennik Cieszyński nr 171 z 29 lipca 1910 r.). O jego ofiarności najlepiej świadczy przeznaczenie zebranych oszczędności na zakup i urządzenie parku dla Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego. W maju 1909 roku kupił za swoje życiowe oszczędności, za kwotę 15 000 koron, 5 morgów (ok. 2,5 ha) gruntu na granicy Cieszyna i Sibicy. Mimo, że były to nadrzeczne nieużytki, wierzył, iż będzie to miejsce zabaw dla Polaków, ćwiczeń dla młodzieży oraz „ogródek jordanowski”. Niwelację parceli rozpoczęto od razu w 1909 roku, ponieważ przekazał również pieniądze na urządzenie parku. Odtąd towarzystwa narodowe miały warunki do organizowania imprez, spotkań i wypoczynku. Przedtem polskie organizacje, szczególnie młodzieżowe, nie miały odpowiedniego miejsca na swoje występy i spotkania. Polacy musieli borykać się z wieloma trudnościami przy urządzaniu imprez, władze austriackie nie zawsze godziły się na miejsca planowanych spotkań. Działania Adama Sikory położyły kres tym wszystkim problemom.

Adam Sikora osobiście doglądał przebiegu prac, roboty postępowały bardzo sprawnie i jeszcze w tym roku mógł się odbyć w parku festyn „Sokoła”. Od pierwszych miesięcy na terenie parku odbywały się liczne imprezy: majówki, czerwcowe wianki, dożynki, zloty młodzieżowe i wiele innych. Park upiększano; posadzono wiele drzew i krzewów. Nad wykopanym stawem zasadzono wierzbę płaczącą, która przetrwała, choć mocno nadwyrężona, do dnia dzisiejszego. W 1913 r. rozpoczęto budowę miniatury wieży piastowskiej, w której wnętrzu, podobno, zamurowano dokument opisujący początki wykonanego dzieła.

Park im. Adama Sikory, urządzony społecznym wysiłkiem, jako polska enklawa na rządzonym przez Austriaków polskim Śląsku, stał się w 1914 r. najbardziej odpowiednim miejscem ćwiczeń cieszyńskiego batalionu Legionów Polskich. W 1918 r. ujeżdżali tu swe konie polscy ułani, a w lecie odbył się tu koncert muzyki polskiego wojska. Tych podniosłych chwil założyciel parku niestety nie dożył.

Adam Sikora zmarł nagle w lipcu 1910 roku w Budapeszcie. W notatce, jaka ukazała się po jego śmierci, napisano: był szanowanym dyrektorem, człowiekiem rzadkich cnót obywatelskich i nader szlachetnego serca i usposobienia. Cichy, pracowity nad miarę, skromny w swoich wymaganiach, pełen zaparcia dla samego siebie, miłował gorąco swój lud, swoją ziemię i Ojczyznę, dla niej żył. Pełen ofiarności, na cele i użytek współrodaków wszystko gotów poświęcić.

Park Sikory, bo tak się powszechnie mówi, istnieje nadal w Czeskim Cieszynie. W 1936 r. społeczeństwo ufundowało obelisk poświęcony fundatorowi parku, ale został zniszczony przez niemieckich okupantów w czasie wojny. W 1989 r., w 80. rocznicę powstania Parku, Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Czeskim Cieszynie ufundowało tablicę pamiątkową poświęconą Adamowi Sikorze.

Piękna przewiązka, prowadząca przez graniczną Olzę do Parku im. Adama Sikory, łączy dwie części podzielonej sto lat temu ziemi, dwa narody, dwa państwa, ale i setki zakochanych, którzy tu zamknęli na zawsze symboliczne kłódki.